Yaşlanan deri sarkar ve üzerinde çizgiler, kırışıklıklar ve oluklar gelişir. Derideki bu değişiklikliklerin şiddeti genetik eğilime, deri fototipine ve çevresel faktörlere maruz kalmaya göre değişir. Plastik cerrahi ve dermatoloji uzmanları yaşlılığa bağlı değişiklikleri tanımlarken 'Glogau sınıflaması'nı kullanırlar:
Hafif (yaş 28-35): Çok hafif kırışıklıklar vardır, keratoz yoktur. Hafif makyaja ihtiyaç duyar ya da duymaz.
Orta (35-50): Hafif kırışıklıklar, yüzeyel keratozlar vardır. Hafif makyaja ihtiyaç duyar.
İleri (50-60): Kalıcı kırışıklıklar, deri renginde değişikliklerle birlikte telenjiektazi (kılcal damar genişlemeleri) ve aktinik keratozlar vardır. Genellikle makyaja ihtiyaç vardır.
Şiddetli (65-70): Şiddetli kırışıklıklar, fotoyaşlanma vardır, yer çekimi ve dinamik kuvvetler deriyi etkiler, deri kanseri ile birlikte veya birlikte olmadan aktinik keratozlar vardır. Çok yoğun makyaja ihtiyaç vardır ve makyaj budeğişiklikleri kapatmaya yetmez.
Fitzpatrick sınıflaması da ağız ve göz etrafındaki kırışıklıklara göre yüz çizgilerini sınıflandırmıştır:
Sınıf I: İnce kırışıklıklar
Sınıf II: İnceden orta kalınlığa kadar kırışıklıklar ve orta düzeyde çizgiler
Sınıf III: İnceden derine kadar kırışıklıklar, Çok sayıda çizgiler ve muhtemelen kalıcı oluklar
Yüz çizgi ve kırışıklıkları nasıl oluşur?
Kırışıklıkların temel nedeni, genetik yapımızın belirlediği genetik yaşlanmadır. Bu ailesel faktörlerle yakından ilişkilidir. Genetik faktörlerin dışında bir çok etken kırışıklıklara neden olur. Genetik faktörlerin dışında yüzdeki kırışıklıklar ve çizgiler aşağıdaki faktörlerden dolayı oluşur:
Güneş hasarı
Stres
Kas hareketi (mimiklerin aşırı kullanımı)
Yer çekimi
Travmalar
Cerrahi
Sivilce
Yara izi bırakmaya eğilimli cilt hastalıkları (Diskoid lupus eritematosus)
Sigara içme
İnsanlar gülerken veya kaş çatarken, her iki yüz yanı da aynı çalışmadığından ve devamlı sağ veya sol yana yatma alışkanlığı olduğundan yüzdeki çizgiler de çoğu zaman asimetriktir.
Kaç tip kırışıklık vardır?
1.İnce çizgiler
İnce çizgiler derinin orta tabakası olan dermisin düzensiz kalınlaşması ve epidermisin su tutma kapasitesinin azalması sonucu oluşur. Başlıca güneş hasarından ve sigara içilmesi gibi çevresel toksinler yoluyla olur.
2.Derin kırışıklıklar
Derin kırışıklıklar dinamik ve statik olmak üzere iki çeşittirler. Dinamik çizgiler yüz kaslarının çalışması ile ortaya çıkarlar. Statik çizgiler ise kas hareketi ile değişmezler.Dinamik çizgiler zamanla statik hale gelebilirler.
Kaz ayağı çizgileri gözün etrafında gülme ile veya göz kaslarının alışması ile ortaya çıkan çizgilerdir.
Alındaki kaygı çizgileri kaşları kaldırırken kasılan alın kasının kasılması sonucu oluşurlar.
Kaşların arasındaki kaş atma çizgileri ise sinirlenildiği zaman kasılan corrugator supercili ve procerus kasları vasıtasıyla oluşur.
Cilt sarkması neden oluşur?
Cildin sarkması bir çok faktörle oluşur:
Derinin altındaki yağ dokusunda hücre sayısının azalması
Derinin orta tabakası olan dermisteki kollajen ve elastin liflerinin sayısının azalması
Yer çekimi
Bunun sonucu olarak:
Kaşların düşmesi (Alnın sarkması sonucu kaşlar göz kapaklarının üzerine doğru düşer.)
Üst göz kapağı düşüklüğü (Üst göz kapağı göz bebeğini kapatacak kadar düşebilir.)
Alt göz kapağı düşüklüğü
Alt göz kapağının sarkması (Kapak altındaki mukozanın görünmesine neden olur.)
Gözlerde boş bakış
Burnun kenarındaki belirgin oluk (Dolayısı ile yorgun bakış vardır.)
Gıdık oluşması (Ense çizgisi ortadan kalkar.)
Boyun çizgileri
Uzamış kulaklar
Burun ucunun düşmesi
Üst dudağın incelmesi
Hafif (yaş 28-35): Çok hafif kırışıklıklar vardır, keratoz yoktur. Hafif makyaja ihtiyaç duyar ya da duymaz.
Orta (35-50): Hafif kırışıklıklar, yüzeyel keratozlar vardır. Hafif makyaja ihtiyaç duyar.
İleri (50-60): Kalıcı kırışıklıklar, deri renginde değişikliklerle birlikte telenjiektazi (kılcal damar genişlemeleri) ve aktinik keratozlar vardır. Genellikle makyaja ihtiyaç vardır.
Şiddetli (65-70): Şiddetli kırışıklıklar, fotoyaşlanma vardır, yer çekimi ve dinamik kuvvetler deriyi etkiler, deri kanseri ile birlikte veya birlikte olmadan aktinik keratozlar vardır. Çok yoğun makyaja ihtiyaç vardır ve makyaj budeğişiklikleri kapatmaya yetmez.
Fitzpatrick sınıflaması da ağız ve göz etrafındaki kırışıklıklara göre yüz çizgilerini sınıflandırmıştır:
Sınıf I: İnce kırışıklıklar
Sınıf II: İnceden orta kalınlığa kadar kırışıklıklar ve orta düzeyde çizgiler
Sınıf III: İnceden derine kadar kırışıklıklar, Çok sayıda çizgiler ve muhtemelen kalıcı oluklar
Yüz çizgi ve kırışıklıkları nasıl oluşur?
Kırışıklıkların temel nedeni, genetik yapımızın belirlediği genetik yaşlanmadır. Bu ailesel faktörlerle yakından ilişkilidir. Genetik faktörlerin dışında bir çok etken kırışıklıklara neden olur. Genetik faktörlerin dışında yüzdeki kırışıklıklar ve çizgiler aşağıdaki faktörlerden dolayı oluşur:
Güneş hasarı
Stres
Kas hareketi (mimiklerin aşırı kullanımı)
Yer çekimi
Travmalar
Cerrahi
Sivilce
Yara izi bırakmaya eğilimli cilt hastalıkları (Diskoid lupus eritematosus)
Sigara içme
İnsanlar gülerken veya kaş çatarken, her iki yüz yanı da aynı çalışmadığından ve devamlı sağ veya sol yana yatma alışkanlığı olduğundan yüzdeki çizgiler de çoğu zaman asimetriktir.
Kaç tip kırışıklık vardır?
1.İnce çizgiler
İnce çizgiler derinin orta tabakası olan dermisin düzensiz kalınlaşması ve epidermisin su tutma kapasitesinin azalması sonucu oluşur. Başlıca güneş hasarından ve sigara içilmesi gibi çevresel toksinler yoluyla olur.
2.Derin kırışıklıklar
Derin kırışıklıklar dinamik ve statik olmak üzere iki çeşittirler. Dinamik çizgiler yüz kaslarının çalışması ile ortaya çıkarlar. Statik çizgiler ise kas hareketi ile değişmezler.Dinamik çizgiler zamanla statik hale gelebilirler.
Kaz ayağı çizgileri gözün etrafında gülme ile veya göz kaslarının alışması ile ortaya çıkan çizgilerdir.
Alındaki kaygı çizgileri kaşları kaldırırken kasılan alın kasının kasılması sonucu oluşurlar.
Kaşların arasındaki kaş atma çizgileri ise sinirlenildiği zaman kasılan corrugator supercili ve procerus kasları vasıtasıyla oluşur.
Cilt sarkması neden oluşur?
Cildin sarkması bir çok faktörle oluşur:
Derinin altındaki yağ dokusunda hücre sayısının azalması
Derinin orta tabakası olan dermisteki kollajen ve elastin liflerinin sayısının azalması
Yer çekimi
Bunun sonucu olarak:
Kaşların düşmesi (Alnın sarkması sonucu kaşlar göz kapaklarının üzerine doğru düşer.)
Üst göz kapağı düşüklüğü (Üst göz kapağı göz bebeğini kapatacak kadar düşebilir.)
Alt göz kapağı düşüklüğü
Alt göz kapağının sarkması (Kapak altındaki mukozanın görünmesine neden olur.)
Gözlerde boş bakış
Burnun kenarındaki belirgin oluk (Dolayısı ile yorgun bakış vardır.)
Gıdık oluşması (Ense çizgisi ortadan kalkar.)
Boyun çizgileri
Uzamış kulaklar
Burun ucunun düşmesi
Üst dudağın incelmesi
